استروژن ها هورمون های جنسی زنانه ای هستند که از تخمدان ها ترشح می شوند و باعث حفظ لغزندگی بافت واژن می شوند. زمانی که سطح این هورمون کاهش می یابد، بافت واژن کوچک و دیواره های آن نازک می شود و به همین دلیل خشکی واژینال اتفاق می افتد.
سطح استروژن بعد از یائسگی کاهش چشمگیری پیدا می کند و به همین دلیل است که خشکی واژن در این برهه از زندگی زنان بیشتر مشاهده می شود. اما عوامل دیگر هم هستند که در کاهش هورمون های جنسی زنانه و در نتیجه خشکی واژینال نقش دارند. از مهم ترین علل خشکی واژن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
این عارضه در هر رده سنی یا هر دورانی ممکن است رخ دهد. دوره یائسگی به دلیل تغییرات هورمونی بسیاری که داراست ناخودآگاه کمی خشکی وازن برای فرد به همراه دارد و زمانی که شخص قبل از یائسگی به این عارضه مبتلا شود، قطعا حین یائسگی این مورد تشدید میشود و آزار و کلافگی بسیاری به همراه دارد.
دوران قاعدگی به تنهایی دوران کلافه کننده و تنش زایی برای بانوان میباشد حتی با این مزیت که نشان دهنده سلامتی خانم ها محسوب میشود. حال بسیاری از خانم ها در این حین به عارضه خشکی واژن نیز مبتلا میشوند که ناچار هستند این موضوع را در دوران روند قاعدگی کنترل کنند. برای این مشکل در خانه تنها کاری که میتوان کرد، پوشیدن لباس های گشاد و نخی میباشد. اگر همچین موردی را در دوران قاعدگی احساس کردید حتما به دکتر زنان خوب مراجعه فرمایید تا راهنمایی لازم انجام شود و مرطوب کننده های موقتی مخصوص ناحیه واژن تجویز گردد تا بعد از پایان قاعدگی، درمان اسای صورت گیرد.
بعد از آن که هر یک از علائم بالا را مشاهده کردید، باید به بهترین متخصص زنان مراجعه کنید تا از طریق روش های زیر راه حل درمانی مناسب را تجویز کند:
پزشک با بررسی و معاینه دقیق ناحیه تناسلی، علت مشکل را ارزیابی خواهد کرد.
در آزمایش پاپ اسمیر، متخصص با نمونه برداری از دهانه رحم و دیواره های رحم به بررسی ترشحات واژن می پردازد و عفونت و خشکی واژن را بررسی می کند.
در این آزمایش ها، پزشک سطح استروژن بدن زن را بررسی می کند.
آزمایش ادراری نشان می دهد که آیا عفونت ادراری وجود دارد یا خیر.
برای درمان مشکل خشکی واژن ابتدا باید علت این مشکل ارزیابی شود. زمانی که به بهترین متخصص زنان تهران مراجعه می کنید، همیشه با معاینه و شرح حال گرفتن از شما به علت این مشکل پی می برد و طبق آن بهترین درمان را ارائه می کند. اقداماتی که برای جلوگیری از این مشکل یا درمان آن صورت می گیرد متفاوت است. مهم ترین راه های درمان خشکی واژینال عبارتند از:
گاهی مشکلات در برقراری رابطه جنسی ناشی از اختلالات روانی از جمله آسیب های جنسی قبلی است. در این صورت متخصص زنان فرد را به یک سکس تراپیست معرفی می کند تا مشکل حل شود.
اگر خشکی واژن ناشی از یائسگی باشد، مکمل های هورمونی برای زن تجویز می شود. این مکمل ها خوراکی، ترانس درمال (به صورت ژل و کرم یا چسب های درمانی) یا به صورت موضعی (پماد و قرص واژینال) هستند. برای این نوع درمان باید حتماً به یک متخصص زنان خوب مراجعه کنید چرا که هورمون درمانی برای همه زنان مناسب نیست و باید با دقت تجویز شود. زمانی که مشکل ناشی از مصرف داروهای ضدبارداری باشد، نوع دارو باید توسط دکتر زنان تغییر کند.
خشکی واژینال باعث احساس ناراحتی و درد در هنگام رابطه جنسی می شود. به همین دلیل فرد می تواند از ژل های روان کننده واژینال استفاده کند. این ژل ها دخول را آسان تر می کنند و دردی به زن وارد نخواهد شد. برای انتخاب بهترین ژل روان کننده حتماً باید از دکتر زنان خود کمک بگیرید.
این مرطوب کننده ها بدون نسخه در داروخانه ها عرضه می شوند. ژل های واژینال مرطوب کننده بدون هورمون هستند و رطوبت مورد نیاز واژن را فراهم می کنند. به این ترتیب باعث نرم شدن دیواره واژن و راحتی می شوند. بعضی از این مرطوب کننده ها تا چند روز عملکرد خود را حفظ می کنند.
مصرف دخانیات نقش بسیار زیادی در خشکی واژینال دارد. ترک سیگار کمک می کند تا تعادل pH واژن حفظ شود و رطوبت بیشتری تولید شود.
اسپمیفین یا اسفنا داروی غیراستروژنی است و بر بافت واژن تاثیر مشابه با استروژن دارد. این دارو به صورت قرص عرضه می شود.
تغییر در عادت های زندگی، تغذیه مناسب، ورزش و خواب از مهم ترین عوامل سلامت افراد است. علاوه بر این، تغییر در رفتارهای جنسی و داشتن رابطه ای سالم به جلوگیری از علل بروز خشکی واژن کمک می کند.
بعضی از مکمل های ویتامینی که حاوی ویتامین A، E و B هستند به کاهش اضطراب فرد کمک می کنند و می توانند در خشکی واژن ناشی از استرس موثر باشند. این مکمل ها به خصوص در دوران یائسگی بسیار کاربردی و مفید هستند.
لیزر مونالیزا را می توان بهترین روش درمان خشکی واژن دانست. این تکنیک به روز با تحریک بافت های داخل واژن، باعث افزایش خونرسانی به دیواره های واژن و افزایش کلاژن سازی می شود. اشعه های این لیزر بافت های داخلی را تحریک می کنند و تولید استروژن را افزایش می دهند. به این ترتیب واژن جوانسازی می شود.
تعداد جلسات به میزان خشکی ناحیه تناسلی بستگی دارد اما به طور معمول، برای بازگردانی رطوبت به واژن تعداد 3 جلسه لیزر مونالیزا مناسب است. هر کدام از این روش ها مدت یک ماه فاصله دارد.
یکی از بزرگترین مزایایی که درمان خشکی واژن با لیزر برای افراد به همراه دارد این است که نیاز به تجدید مجدد ندارد و این مسئله برای چندین سال فرد را از ناراحتی های خشکی واژن نجات میدهد. بسیاری از افراد حتی دیگر نیازمند درمان مجدد نیز نیستند. ماندگاری این روش حداقل 4 الی 5 سال است.
یکی دیگر از تکنولوژی های مدرن برای رفع خشی واژن، استفاده از تکنیک آر اف است. دستگاه RF هیگزبا کمک امواج رادیویی بافت های داخلی بدن را تحریک می کند و باعث افزایش تولید استروژن می شود. دستگاه آر اف با ایجاد گرما در واژن، موجب افزایش گردش خون در این ناحیه شده و همین اکسیژن رسانی سبب بهبود خشکی واژن میشود. افزایش رطوبت با این دستگاه بسیار ساده و کاربردی بوده که به صورت سرپایی انجام میشود.