چگونه جنسیت جنین را تعیین کنیم ؟

بنابراین جنسیت جنین توسط کروموزوم های جنسی اسپرم تعیین می شود و تخمک روی جنسیت جنین تاثیری ندارد.

ویژگی های اسپرم حاوی کروموزوم های X و Y به قدری متفاوت است که چندین روش سنتی و علمی برای تعیین جنسیت جنین به دلیل این تفاوت ها به وجود آمده است. این تفاوت ها عبارتند از:

• اسپرم حاوی کروموزوم جنسی Y کوچکتر از اسپرم حاوی کروموزوم X است و با سرعت بیشتری حرکت می کند.
• اسپرم حاوی کروموزوم X می تواند 4 تا 5 روز در محیط واژن زنده بماند، در حالی که اسپرم حاوی کروموزوم Y می تواند حداکثر 16 تا 18 ساعت در محیط واژن زنده بماند.
• اسپرم حاوی کروموزوم Y در محیط قلیایی بهتر زنده می ماند.

روش های انتخاب جنسیت

روش های متعددی برای تعیین جنسیت جنین از گذشته تا به امروز استفاده شده است که دقت و کارایی متفاوتی دارند.

برخی از این روش ها روش های سنتی هستند که عموماً به صورت تجربی پیشنهاد می شوند و به دلیل ویژگی های متفاوت اسپرم حاوی کروموزوم X و کروموزوم Y از دقت کافی برخوردار نیستند.

روش های سنتی تعیین جنسیت شامل موارد زیر است:

رژیم غذایی مناسب

 غذاها بر PH رحم و واژن تأثیر می گذارند، بنابراین تغذیه می تواند نقش مهمی در تعیین جنسیت جنین داشته باشد. مواد غذایی حاوی سدیم، فسفر، آهن، پتاسیم و روی مانند پسته، خرما، توت فرنگی، انجیر، اسفناج، شکلات، موز و... باعث افزایش PH رحم و افزایش احتمال پسر شدن جنین می شود.

از طرفی استفاده از مواد غذایی حاوی کلسیم، منیزیم و مس مانند لبنیات، کلم، قارچ، جو، گردو، تخم مرغ، ماکارونی و ... باعث کاهش PH رحم و افزایش احتمال تشکیل جنین دختر می شود.

تنظیم زمان مقاربت

 از آنجایی که محیط رحم در زمان تخمک گذاری قلیایی تر است و اسپرم حاوی کروموزوم Y در محیط قلیایی بهتر زنده می ماند اگر نزدیکی در زمان تخمک گذاری انجام شود، احتمال پسر شدن جنین افزایش می یابد. اگر رابطه جنسی دو روز قبل یا بعد از تخمک گذاری انجام شود، احتمال دختر شدن جنین افزایش می یابد. امروزه با پیشرفت علم از روش های علمی و موثرتری برای تعیین جنسیت جنین استفاده می شود که دقت بیشتری دارد. برای تعیین جنسیت علمی می توان از روش های زیر استفاده کرد:

انتخاب جنسیت توسط PGD با IVF

 تکنیک PGD تنها روشی است که می تواند جنسیت جنین مورد نظر را تضمین کند. در این روش زوجین با انتخاب تکنیک کمک باروری درمان می شوند. پس از تحریک تخمک گذاری و گرفتن تخمک از مادر (یا تخمک اهدایی ) و گرفتن اسپرم از پدر، تخمک ها با اسپرم در آزمایشگاه بارور می شوند.

پس از گذشت 3 روز از تشکیل جنین، پزشک متخصص با ایجاد برش لیزری در غشای جنین، یکی از 6 تا 8 سلول جنینی را بدون آسیب رساندن به سلول های دیگر جدا می کند و با روش های مولکولی جنسیت جنین را تعیین می کند. سپس جنسیت مورد نظر جنین پس از کشت آزمایشگاهی برای ادامه رشد به رحم مادر منتقل می شود. دقت این روش در تعیین جنسیت جنین بیش از 97 درصد است. این روش به تجهیزات پیشرفته ای نیاز دارد که در مراکز درمان ناباروری در ایران موجود است و با دقت بالایی قابل انجام است.

آیا می توان جنسیت جنین منجمد را تعیین کرد؟

معمولاً تعیین جنسیت جنین ها توسط PGD قبل از انجماد انجام می شود. اما پس از انجماد جنین ها می توان جنسیت آنها را نیز مشخص کرد.

برای تعیین جنسیت جنین های منجمد، جنین ها ذوب می شوند و آزمایش PGD روی آن ها انجام می شود تا جنسیت جنین ها مشخص شود.

در نهایت جنینی که دارای جنسیت انتخاب شده است به رحم مادر منتقل می شود و بقیه جنین ها دوباره منجمد می شوند.

انتخاب جنسیت به روش تقسیم اسپرم

در این روش ابتدا اسپرم ها را با روش خاصی در آزمایشگاه شستشو داده و سپس از سانتریفیوژ برای جداسازی اسپرم های حاوی کروموزوم های X و Y استفاده می شود. با چرخش کنترل شده، نمونه اسپرم بر اساس تراکم ذرات به لایه های مختلف تقسیم می شود. اسپرم های حاوی کروموزوم X متراکم تر از اسپرم های حاوی کروموزوم Y هستند و در یک لایه قرار دارند و اسپرم های دارای کروموزوم Y که سبک تر هستند در لایه دیگر قرار دارند. پس از تقسیم اسپرم، از یک نمونه اسپرم با کروموزوم جنسی مورد نظر برای بارور کردن تخمک استفاده می شود. با نظر پزشک متخصص می توان از  ivf یا iui برای لقاح تخمک استفاده کرد. میزان موفقیت این روش برای تعیین جنسیت بین 70 تا 85 درصد است.